Dwa spokrewnione z polskim barszczem gatunki kaukaskie - barszcz Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi oraz barszcz Mantegazziego Heracleum mantegazzianum to rośliny, z którymi bezpośredni kontakt jest bardzo niebezpieczny dla zdrowia...
Barszcz zwyczajny Heracleum sphondylium, zwany także - "niedźwiedzią łapą" to pospolity chwast, występujący w Polsce na łąkach i pastwiskach. Roślina osiąga wysokość ok. 1,5 m. Do XVII w. ze zbieranych w maju liści przyrządzano kwaśną polewkę zwaną także białym barszczem polskim. Niestety dwa spokrewnione z polskim barszczem gatunki kaukaskie - barszcz Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi oraz barszcz Mantegazziego Heracleum mantegazzianum to rośliny, z którymi bezpośredni kontakt jest bardzo niebezpieczny dla zdrowia.
)
http://www.fotosik.pl/tagi/barszcz+Sosnowskiego
Barszcz Sosnowskiego sprowadzony do Polski w latach siedemdziesiątych jako roślina pastewna, stał się groźnym chwastem, wypierając z naturalnych stanowisk gatunki rodzime. Opanował tereny głównie wzdłuż koryt rzek i cieków wodnych, nieużytki rolne oraz ogrody. W naszym klimacie znalazł wyjątkowo sprzyjające warunki, osiąga znaczne rozmiary, ok. 3-4 metra wysokości. Nasiona zachowują zdolność kiełkowania przez okres czterech lat.
)
http://www.przyroda.cad.pl/barszcz_sosnowskiego.htm
Młode rośliny są bardzo podobne do siewek barszczu zwyczajnego. Liście są wydłużone, pierwsze początkowo okrągławe, w miarę wzrostu stają się trójkątne. Do końca wegetacji jesiennej tworzą rozetę o liściach osiągających od 15-35 cm. Z tej rozety w następnym roku wybija się łodyga. Łodyga oraz wszystkie liście wyrastające z rozety na dolnej stronie są delikatnie owłosione i osiągają od 150-200 cm długości. Korzeń kształtu palowego jest dość silnie rozgałęziony, wrasta głęboko w ziemię, nawet do 200 cm. Kwiatostany złożone z baldaszków tworzą baldachy, a największy położony centralnie może mieć średnicę do 70 cm.
)
http://www.ecosystema.ru/08nature/flowers/010.htm
Obecne w roślinie związki kumarynowe fotosensybilizujące, w kontakcie ze skórą wywołują poparzenia i trudnogojące się rany, pozostawiające blizny oraz odczyny alergiczne. Kontakt z nasionami zawierającymi dużą ilość olejków eterycznych może powodować bóle głowy i wymioty.
Miejscami występowania tego chwastu najczęściej są pobocza dróg oraz tereny dolin rzecznych w bezpośrednim sąsiedztwie gruntów rolnych.
Na terenie Powiatu Nowosądeckiego co roku w miesiącach letnich przeprowadza się akcje likwidacji tej rośliny, szczególnie w dorzeczu Dunajca i Popradu. Rośliny się wycina i opryskuje miejsce jej występowania środkiem chemicznym o nazwie ROUNDUP 360 SL. Zadanie to zazwyczaj wykonują druhowie Ochotniczych Straży Pożarnych. Zabiegi można przeprowadzać w trzech terminach;
- wiosną do połowy maja - na siewki do fazy rozety
- wczesnym latem od czerwca - w okresie wytwarzania pędów kwiatowych do początku kwitnienia
- późnym latem do jesieni - gdy rośliny osiągną fazę dobrze rozwiniętej rozety.
Późnym latem do jesieni opryskuje się również rośliny wieloletnie, gdy zaczynają gromadzić substancje pokarmowe w korzeniach.
Starostwo Powiatowe w Nowym Sączu wydatkuje na to działanie średnio 2 do 3. tysięcy złotych pokrywając koszt zakupu środków chemicznych, które przekazywane są gminom. Najwięcej miejsc występowania barszczu znajduje się na terenie gmin - Łącko, Stary Sącz, Podegrodzie, Chełmiec i Łososina Dolna. Chociaż w ubiegłych latach prowadzono akcje oprysków w gminach Rytro i Korzenna.
Ponieważ wykaszanie osłabia tylko roślinę, koniecznym staje się użycie herbicydów po odrośnięciu łodyg do wysokości ok.1 m. W konsekwencji po okresie ok.3 tygodni następuje zamieranie rośliny. Na terenach, na których dopuszczono do rozsiewania się nasion barszczu, zwalczanie należy rozłożyć na 3-4 lata. Dlatego też w oparciu o specjalistyczne ekspertyzy opracowano „Powiatowy program usuwania Barszczu Sosnowskiego na terenie Powiatu Nowosądeckiego na lata 2006-2010". Program zawiera zakres uprawnień, odpowiedzialności i zadań jednostek samorządu terytorialnego i instytucji na terenie powiatu w zakresie zwalczania i ograniczenia rozprzestrzeniania się chwastów.
Zwalczanie Barszczu Sosnowskiego jest bardzo trudne. Roślina może wydać nawet do 60 000 nasion, które najczęściej przenoszone są przez nurty rzek i potoków oraz ptaki. Wszelkie działania wymagają nie tylko doświadczenia i wiedzy, ale także dokładności i systematyczności.
Opracowanie: BS
Na podstawie:
Raportu Ewy Stupnickiej-Rodzynkiewicz i Kazimierza Klimy
Opracowania prof.dr hab. Kazimierza Adamczewskiego i inż. Adama Paradowskiego
http://grzyby.and.pl/barszcz.htm
http://www.ecosystema.ru/08nature/flowers/010.htm
