Dzisiaj w Rytrze odbyły się uroczystości z okazji setnych urodzin Jana Brzeskiego – weterana wojennego i jednego z ostatnich żyjących żołnierzy 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka i 24. Pułku 10 Brygady Kawalerii Pancernej walczącej we Francji, Belgii, Holandii i w północnych Niemczech. Gratulacje, w imieniu starosty nowosądeckiego Marka Kwiatkowskiego, złożył Jubilatowi Marian Dobosz – członek Zarządu Powiatu Nowosądeckiego.
- W tym szczególnym dniu Jubileuszu setnych urodzin składam Panu serdeczne gratulacje i podziękowania za trudy i owoce minionych lat. Dziękuję za lekcję życiowej wytrwałości i mądrości, którą przekazuje Pan innym. Doceniam szczególnie fakt, że był Pan żołnierzem 24 Pułku 10 Brygady Kawalerii Pancernej oraz walczył Pan w 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. To wszystko sprawia, że Pańskie życie jest bogate w doświadczenia, które może Pan przekazywać kolejnym pokoleniom Polaków i uświadamiać im, jak wiele wyrzeczeń i trudu kosztowało zdobycie wolności dla naszej Ojczyzny. Jeszcze raz gratuluję pięknego Jubileuszu i życzę, aby każdy kolejny dzień był przepełniony zdrowiem i radością. Proszę też, aby wspierał Pan mądrością i doświadczeniem młodsze pokolenia – mówił Marian Dobosz.
Marian Dobosz przypomniał także, że Pan Jan był świetnym sportowcem i wraz z synami osiągał niezłe wyniki.
Podczas dzisiejszej uroczystości, na którą zaprosiła rodzina kpt. w st. spocz. Jana Brzeskiego oraz Stowarzyszenie Rodzin 1 Polskiej Dywizji Pancernej, obecni byli również m.in.: poseł Jan Duda, wicewojewoda małopolski Ryszard Pagacz, wójt gminy Rytro Jan Kotarba i przewodniczący Rady Gminy Tomasz Kulig oraz wiceszef krakowskiego oddziału IPN - dr Michał Wenklar. Nie mogło również zabraknąć wojskowych najwyższego szczebla na czele z generałem dywizji Stanisławem Czosnkiem (dowódca Operacji Lądowych - Dowódca Komponentu Lądowego), generała dywizji Piotra Trytka (dowódca 11. Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej im. Króla Jana III Sobieskiego z Żagania), generała brygady Grzegorza Barabiedy (10. Brygada Kawalerii Pancernej im. generała broni Stanisława Maczka ze Świętoszowa), generała Rafała Kowalika (szef Pionu Operacyjnego) oraz wielu innych.
Warto wiedzieć:
Kpt. Jan Brzeski – żołnierz 24. Pułku Ułanów 1. Polskiej Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka - jest najstarszym i jednym z dwóch żyjących w Polsce żołnierzy 1. Dywizji Pancernej. Przeszedł cały szlak bojowy dywizji. Urodził się 10 stycznia 1923 roku w Rytrze i tam mieszka do dzisiaj. Jego dziadek walczył w Powstaniu Styczniowym, tata był założycielem i prezesem ryterskiego Towarzystwa Strzeleckiego. Gdy wybuchła II wojna światowa, 16-letni Jan był harcerzem. Jego pierwszym zadaniem była obserwacja samolotów wroga pojawiających się nad Rytrem. Następnie otrzymał rozkaz ewakuacji do Lwowa, lecz po drodze w Łańcucie pociąg, w którym się znajdował, został zbombardowany i Jan pieszo wrócił do Rytra. W lutym 1940 roku przez zaśnieżony Beskid Sądecki i Słowację ze starszym bratem Wincentym dotarli piechotą na Węgry, a następnie przez Jugosławię do Francji, gdzie tworzyło się polskie wojsko. Najpierw jednak trafił do wojska francuskiego, gdzie przeszedł szkolenie w oddziale ciężkich karabinów maszynowych. Po upadku Francji ewakuował się do Wielkiej Brytanii. Aby móc walczyć razem z bratem, wstąpił do 14. Pułku Ułanów Jazłowieckich, którego żołnierze zostali później włączeni do 1. Dywizji Pancernej dowodzonej przez gen. Stanisława Maczka. Pan Jan dostał przydział do 24. Pułku Ułanów i przeszedł cały szlak bojowy od lądowania 8 sierpnia 1944 r. w Normandii po Wilhelmshaven, biorąc m.in. udział w wyzwalaniu belgijskiego Tielt i holenderskiej Bredy. Po zakończeniu działań wojennych Jan Brzeski przez jakiś czas pełnił służbę wartowniczą i patrolową w Niemczech. W 1947 roku z bratem wrócili do Polski. Chciał się zatrudnić na budowie zapory wodnej w Rożnowie, ale nie został przyjęty jako element społecznie niepewny. Pracował więc przy odbudowie tunelu w Żegiestowie, a później w sklepie w Rytrze i Sądeckich Zakładach Elektrod Węglowych, jednocześnie prowadząc gospodarstwo rolne przejęte po rodzicach. Założył rodzinę i wychował 13 dzieci. W 2020 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz innymi odznaczeniami polskimi i brytyjskimi. Pan Jan nadal aktywnie uczestniczy w uroczystościach na szlaku chwały 1 Polskiej Dywizji Pancernej w Polsce, Belgii, Francji i Holandii. Spotyka się także z młodzieżą, przekazując piękną historię polskiego oręża. Jest wzorem patriotyzmu, umiłowania ojczyzny, prawości, pracowitości, a przy tym uroczym, dowcipnym i skromnym człowiekiem (Źródło: . Stowarzyszenie Rodzin 1 Polskiej Dywizji Pancernej).
Fot. Maria Olszowska
